Koho ka Brexit o UK e haʻalele i ka Europa Ua lanakila ʻo Union ma nā poʻo inoa mai ka hopena o Iune, akā he aha ka hopena o ka ʻoihana ʻuala?
Na Cedric Porter o Nā Kūʻai Uala Honua
Ma Iune 23 2016 ua hāʻawi ʻia i ka poʻe Pelekania ke koho "Pono anei ke Aupuni Hui Pū ʻIa e lilo i lālā no ka Europa a haʻalele paha i ka European Union?" Ma ka 33.5 miliona poʻe i koho iā 51.9% i koho e haʻalele me 48.1% makemake e noho. He hopena ia i pīhoihoi i nā mea he nui, a he hopena nui ia no ka UK a me ka European Union a e hopena i ka ʻoihana ʻuala.
Me Kelemania, ʻo UK ka mākeke ʻuala nui a EU e ʻai ana ma mua o ʻeono miliona mau tona o nā ʻuala a me nā huahana kaʻuala i kēlā me kēia makahiki. Me nā ʻohiʻohi ma kahi o 5.5 miliona mau tona i kēlā me kēia makahiki, ʻaʻole hana ka UK i ka nui o kaʻuala e hoʻokō ai i kāna pono pono e lawe mai i ka mea like ma mua o ʻelua miliona mau tona o kaʻuala i kēlā me kēia makahiki e hoʻolilo ana iā ia i kekahi o nā kets nui kaʻuala nui i ka honua.
Malia paha e noho ka UK i ka EU a hiki i ka puna o 2019. A hiki i kēlā lā ʻaʻohe hoʻololi i ka pilina ma waena o UK a me EU no laila e hiki i ke kālepa ke kahe kaʻawale ma waena o ka ʻāina a me nā mokuʻāina ʻo 27 EU ʻē aʻe. me nā kamaʻāina o kēlā mau ʻāina i hiki ke neʻe manuahi.
ʻO ka hapa nui o nā makahiki ʻelua aʻe e lawe ʻia e ke kūkākūkā ʻana i ka moku pili ma waena o UK a me EU ma hope o Brexit me ka nānā ʻana i nā ʻāpana nui ʻelua - kālepa a me ka neʻe ʻana o ka poʻe a me ka hana.
HUAKAI MAKUAHI UKU NUI BOT UK
I ka makahiki iā ʻApelila ua lawe mai ka UK i GBP266m (EUR332.5m) ʻoi aku ka nui o nā huahana ʻuala a me kaʻuala ma mua o ka hoʻolilo ʻia me nā kūʻai aku i ka ʻāina i ʻoi aku ma mua o ka hapalua biliona kālā. ʻO ka hemahema nui loa ma ke kālepa ʻana o nā pā palai me ka lawe ʻia mai o UK
ʻO GBP320m (EUR400m) huahana hou aku ma mua o ka hoʻolilo ʻia me nā mea lawe mai mai EU mai. Inā ʻaʻole kū i kahiʻaelike kalepa, hiki i ka UK ke hoʻokau i kahi ʻauhau kūloko o ka World Trade Organisation 14.4% ma nā lawe mai, e hoʻokau nei i ke kumu kūʻai o nā lawe mai. Ua lilo ka waiwai o kēlā mau mea lawe mai ma mua o ka referendum ma muli o ka hāʻule o ka waiwai o ka paona. Kuhi ʻia e ka World Potato Markets e hōʻike ana i ke kumukūʻai o nā fries i lawe ʻia mai i nā paona hiki ke hoʻonui ʻia e 25% i ka makahiki e hiki mai ana ma muli o ka hopena kālā.
Hiki iā ia ke hōʻemi i ka noi lawe mai e 17%. ʻO ka uku WTO ma nā ʻuala hua ma lalo o nā huahana ʻē aʻe ma 4.5%.
Ke lawe mai nei hoʻi ʻo UK i ka nui o nā flakes uala a me ka palaoa ma mua o kāna mea e lawe aku ai, akā aia kekahi mau wahi kahi mea hoʻolilo upena. ʻO ka mea nui ka hua uala. I ka makahiki a ʻApelila he GBP35 miliona (EUR43.75m) ka lawe aku ma mua o ka lawe mai ma GBP44m (EUR55m). Ma kahi o 65% o nā huakaʻi hoʻoluhi hua UK i nā mākeke ʻole EU me ka hapalua o nā kūʻai āpau i ʻAigupita.
ʻO ka uku ma ka hua ʻuala he 4.5% wale nō no laila inā ʻaʻohe pili kālepa me ka EU aia ka palena palena ʻole ma ke kālepa hua Pelekane me ka EU. He wahi koena kā ka UK i loko o nā huahana ʻuala i hoʻomakee ʻia me nā ʻāpala, a i ʻole i kapa ʻia e ka poʻe Pelekane, crisps. No ka mea hou, a i ʻole ware, kaʻuala ka deficit ma UK kalepa ʻaʻole like ka mākeke me nā huahana. I kekahi mau makahiki he ʻokoʻa ka ʻokoʻa ma waena o nā lawe mai a me ka lawe aku. I ka makahiki a ʻApelila 2016 nā lawe mai ma GBP77m (EUR96.25m) a hoʻokuʻu ʻia ma GBP57m (EUR71.25 m). Akā i ka makahiki a ʻApelila 2013 ma hope o ka hōʻuluʻulu pulu nui loa ma 2012 i alakaʻi ai i kahi ʻohi liʻiliʻi loa, lawe mai ka UK i GBP121m ʻoi aku ka nui o kaʻuala ma mua o ka hoʻolilo I ke keiki kai kai 2016/17 i kēia manawa aia ka manaolana e hiki i ka UK ke lilo i ʻupena nāna e lawe i kaʻuala no ka hua maikaʻi ʻole a me kahi hua liʻiliʻi ma waena o ka ulu nui o ka EU ma ka ʻĀkau o Palani, Pelekiuma a me nā Netherlands me nā kūlana maikaʻi i ka ʻO UK a me ka hoʻokūkū o ka paona Pelekane.