Ma kahi haʻiʻōlelo ikaika e wehe i ka COP15, ka UN Biodiversity Conference, ma Montreal, ua ʻōlelo ʻo UN Secretary General António Guterres "Ke kaua nei mākou i ke ʻano" a kāhea aku i "kahi kuʻikahi maluhia me ke ʻano."
ʻO ka hoʻololi ʻana i nā mea kanu, nā holoholona a me nā hana lāʻau e hoʻomau i nā hana e hoʻēmi i nā mea hoʻokele nui o pilikia make no nā ʻano mea kanu terrestrial ma nā ʻano kaiaola like ʻole, e like me ka pepa i paʻi ʻia ma ʻO Biology mālama. ʻO ka ʻike ʻana i kēia e hiki ai iā mākou ke hoʻomaka e hana i kēia "ʻaelike maluhia me ke ʻano."
Ua hoʻohana ka haʻawina i ka ʻikepili mai Brazil, ʻApelika Hema a me Norewai i kahi metric novel, e ʻike ai i nā manawa e hōʻemi ai i ka make o nā ʻano mea kanu. ʻO ka hana he hui pū ʻana ma waena o nā ʻepekema honua a me nā conservationists, alakaʻi ʻia e ke Kulanui ʻo Newcastle.
Hoʻemi a hoʻihoʻi hou ʻia nā ʻano mea hoʻoweliweli
Ua hoʻohana nā mea kākau i ka STAR hou (Species Threat Abatement and Restoration) i nā ʻano mea kanu vascular i loiloi ʻia ma nā papa inoa ʻulaʻula aupuni. ʻO ka maʻamau ma waena o nā ʻāina ʻekolu, ʻo ia ka hoʻoweliweli nui a nā hana mahiʻai e kau ai i nā mea kanu. Ma Pasila, hiki ke hoemi i ka 2,791 mau mea kanu endemic i loko o ke aʻo ʻana e 29% ma o ka hoʻoponopono ʻana i ka hoʻoweliweli mai nā hana mahiʻai. ʻO ka 1,894 mau ʻano mea kanu endemic i aʻo ʻia ma ʻApelika Hema hiki ke hoʻemi ʻia ko lākou pilikia make ma ka 36%, ʻoiai ʻo Norewai ke ʻike i ka hōʻemi ʻana he 54% o ka make ʻana o nā ʻano mea kanu terrestrial 301 i aʻo ʻia.
Ua hōʻike ʻia ke kūlana kūʻokoʻa o kēlā me kēia ʻāina ma ka ʻike ʻana i nā manawa hou aʻe e hōʻemi i ka pilikia o ka pau ʻana o nā ʻano. Ma Brazil, hoʻemi i ka hoʻoweliweli mai hoʻonui kūlanakauhale hiki ke hōʻemi i ka hopena o ka pau ʻana o nā ʻano mea i ka 21%, ʻoiai e hoʻēmi ana i ka hoʻoweliweli mai ke ahi, i alakaʻi ʻia e ka loli a me ka hoʻopau ʻana i ka ulu lāʻau, hiki ke hōʻemi i ka hopena o ka pau ʻana ma kahi o 10%. Ma ʻApelika Hema, pohō invasive He hoʻoweliweli nui ia i nā mea kanu endemic, a ʻo ka hoʻoponopono ʻana i kēia hoʻoweliweli hiki ke hōʻemi i ka hopena o nā mea kanu ma 21%. Ma ka ʻāina latitude kiʻekiʻe o Norewai, hiki ke hoʻemi ʻia he 39% o ka hoʻopau ʻana i nā ʻano mea ma o ka hoʻoponopono ʻana i ka hoʻoweliweli mai ka hoʻololi ʻana i ke aniau, he mea paʻakikī loa ia no ka mālama ʻana, no ka mea, ʻaʻole hiki ke hoʻoponopono ʻia ka hoʻololi ʻana i ke aniau.
ʻO ka mea kākau alakaʻi, ʻo Dr. Louise Mair, o ke kula ʻo Newcastle University's School of Natural and Environmental Science, i ʻōlelo ʻia, "Ke hōʻike nei ka haʻawina i ke koʻikoʻi o ka noʻonoʻo ʻana i nā pono mālama o nā ʻano ʻano like ʻole. ʻOiai ʻo ka manawa kūpono loa e hōʻemi ai i ka hopena o ka pau ʻana o nā mea kanu terrestrial a me nā vertebrates terrestrial, e like me nā amphibians, nā manu a me nā mammals, mai ka hoʻēmi ʻana i nā hoʻoweliweli mai ka mahiʻai, ʻokoʻa ke koʻikoʻi o ka hoʻoponopono ʻana i nā mea hoʻoweliweli ʻē aʻe no nā mea kanu i hoʻohālikelike ʻia me kahi noiʻi mua ma vertebrates honua. "
"ʻOiai he liʻiliʻi nā ʻano endemic i Norewai, ua hōʻike ʻia kēia haʻawina e hiki ke kōkua ʻo Norewai i ka hōʻemi ʻana i ka pōʻino o ka honua ma o ka mālama ʻana i nā heluna o nā mea kanu vascular arctic-alpine," wahi a Kauka Magni Olsen Kyrkjeeide mai ka Norwegian Institute for Nature Research.
MSc. ʻO Lara Monteiro, he hoa hana ma ka International Institute for Sustainability and Ph.D. ka moho ma ka Polokalamu Hoʻonaʻauao Kūlohelohe ma ke Kulanui o Vermont (US), a me MSc. ʻO Eduardo Fernandez, ka luna hoʻomalu o ka IUCN SSC Brazil Plant Red List Authority a me ka coordinator o ka Red List Unit ma ka National Center of Flora Conservation ma Rio de Janeiro Botanic Garden (Brazil), e hoʻohui, "Ma waho aʻe o ka hōʻike ʻana i ke koʻikoʻi o ka pale ʻana i nā hoʻoweliweli like ʻole. e pili ana i ka hoʻomau ʻana o nā pua o Brazil, ua hōʻike pū kēia haʻawina i ka hana noiʻi nui a Brazil i loaʻa i kēia manawa, a me ke koʻikoʻi o ka hoʻopukapuka kālā ʻana i ka hoʻonui ʻana i nā loiloi papa inoa ʻulaʻula no ka ʻike ʻana i nā ʻano Threatened a Near Threatened.
"ʻO ka hoʻomohala ʻana i ka noiʻi e pili ana i nā hana ʻoi aku ka maikaʻi no ka hakakā ʻana a me ka hoʻēmi ʻana i ka nalowale ʻana o nā ʻano mea ma lalo o nā hiʻohiʻona hoʻololi aniau, e like me ka hoʻihoʻi ʻana o ka nahele, hiki ke kōkua iā mākou e hoʻihoʻi mai ka ʻaoʻao o nā tausani o nā ʻano mea e hoʻopau ʻia nei a, no laila, e ʻae i ka hoʻokō nā pahuhopu aupuni.
ʻO ka hopu ʻana i nā ʻano ʻano like ʻole
Hāʻawi nā papa inoa ʻulaʻula ʻāina i kahi kumu waiwai e hiki ai i ia mau loiloi ke hopu i kahi ʻano like ʻole o nā ʻano; ʻO 13% wale nō o nā ʻano mea kanu i loaʻa i ka loiloi honua no ka pōʻino make, akā ua hana ʻo ʻApelika Hema i kahi loiloi aupuni o nā ʻano mea kanu āpau 20,401 i loko o kona mau palena, ʻoiai ua loiloi ʻo Brazil ma kahi o 22% (7,830 mai 35,683 mau ʻano) o kāna mau mea kanu like ʻole. . ʻAʻole wale nā loiloi e hoʻohana i ka ʻikepili papa inoa ʻulaʻula ʻāina, e like me ka mea i hōʻike ʻia i loko o kēia haʻawina, ʻaʻole wale ia e hoʻomaʻamaʻa i ka hoʻokomo ʻana i nā ʻano ʻano like ʻole, akā hāʻawi pū kekahi i nā ʻike i ka pōʻaiapili mālama kū hoʻokahi o kēlā me kēia ʻāina.
Hāʻawi ka STAR metric i hoʻohana ʻia i kēia haʻawina i mea hana e ʻae ai i nā mea hoʻoholo kūloko a me ka ʻāina e loiloi i kā lākou hāʻawi ʻana i ka hōʻemi honua o nā ʻano. make pilikia, e ʻae iā lākou e komo i nā kaʻina hana kulekele mālama honua ma o ka ʻike o ko lākou ʻāina. He mea koʻikoʻi ke kākoʻo ʻana ia mau loiloi ? ueo mālama ʻia ma ka Post-2020 Global Biodiversity Framework i ʻae ʻia i kēia manawa ma ka ʻaha kūkā ʻumikūmālima o nā ʻaoʻao i ka Convention on Biological Diversity, ma Montréal.